Word-of-mouth advertising

Türkçe karşılığı; dost tavsiyesi, kendiliğinden reklam, “ağızdan ağıza reklam“.
İnsanların birbirine, bir kişi ya da kurumun para desteği olmaksızın ürün ya da hizmetle ilgili bir eylemi önermeleri. Sözlük anlamıyla reklam sayılmamakla birlikte, kimi durumlarda en etkili reklamdır. Reklamı yapılmayan kimi ürün ve hizmetlerin satışı, çoğunlukla ağızdan ağıza reklama bağlıdır; örneğin hukuk hizmetleri. Ünlü kişilerin ürünü kullandıklarını görmek kimi alıcıları satın almaya yöneltmek için yeterli olabilir; cumhurbaşkanının doktoru, film yıldızlarının kuaförü veya futbolcuların spor ayakkabı markası, reklam amaçlı olmayan bir yolla öğrenildiğinde, reklamdan daha etkili olabilir.

Kısaltması W.O.M. advertising dir.

Bu durumda karşımıza “kanı önderi” diye adlandırabileceğimiz insan tipleri çıkar. Bu insanlar, belirli konularda uzman kabul edildikleri için görüş, tutum ve davranışları başkaları tarafından örnek alınır. Sözlerine kulak verilir. Bu insanlara ingilizce “opinion leader” denmektedir. Biz buna internette “blogger” da diyebiliriz.

Reklam iletilerinin önce bu kişilere yöneltilmesi, daha geniş kitlelere ulaşmakta en etkili yol olabilir. Örneğin, diş macunu tanıtmı ilk aşamada önde gelen diş doktorlarına yapılır, giysi gösterisi duyuruları ise öncelikle ünlü moda editörlerini hedefler. Bu kişiler, reklamı yapılan ürün ve hizmetleri öneren tüketiciler olarak reklamda da gözükebilirler.

Bu durumda da karşımıza “testimonial” (tanıklık) kavramı çıkar. Internet sitelerinde gözünüze çarpmıştır. Piyasaya sürülen yeni bir ürünün, satışı yapılması için tasarlanmış internet sitesinde, ya da online alışveriş sitelerinde ürün hakkında tanıklık yapan, tecrübelerini dile getiren insanlar vardır. Bunlar kimi zaman tüketiciler, kimi zaman tüketiciyi canlandıran oyunculardır. Bunun da sonrası ünlüler ya da uzman kişilerdir. Tabii bu kavramı sadece internet siteleri için kullanmıyoruz. Satışın var olabilmesi, ya da daha etkili olabilmesi için hemen hemen her mecrada kullanabiliyoruz.

Ağızdan ağıza reklam terimi için daha da geniş örnekler verebiliriz. Bu da onun ne kadar etkili bir tanıtım yöntemi olduğunu açıkça ortaya koyar. Sonunda her şeyin birbiri ile ne kadar alakalı olduğunu fark ederiz. Sizce de öyle değil mi ?