Volkan Keskinoğlu
POPAI Türkiye Başkanı
POP sektörü dünyada 100 yıla yakın bir süreden beri gelişme göstermektedir. Özellikle son 20 yıl içerisindeki gelişmesi baş döndürücü bir niteliğe bürünmüştür. Eskiden satış noktaları pasif bir konumdaydı. Marka firmalarının ürünlerinin satıldığı bir yer olarak algılanıyordu. Tüketiciler ise sadece satın alma ihtiyaçlarını karşılamak amacı ile bu noktaları ziyaret etmekteydiler. Dünyadaki gelişmelerin en önemli etkilerini tüketiciler yani bizler üzerinde görmeye başladık. Tüketicinin yaşam sürecindeki değişimin hızı her yönüyle alışkanlıklarımıza ve beklentilerimize yansıdı.
Bugün internetin hayatımıza getirdiği geniş bilgi ağı tüketicilerin de bir çok alışkanlıklarını önemli derecede etkilemiştir. Tüketicilerde bu gelişmenin yansıması tüketici ile ilgili olan tüm dinamikleri de önemli derecede etkilemiştir. Bunların en önemlilerinden biride satış noktası olmuştur. Perakendecileri sektörlerinde tüketicileri daha geniş kitlelerde ellerinde tutabilmek için yeni yollar aramaya itmiş ve zincir mağazalar, Hipermarketler, Alışveriş merkezleri gibi tüketimin polarize olmasına yönelik oluşumlar hızlanmıştır. Bugün öyle bir noktadayız ki ABD’nin ve Dünya’nın en büyük zincir perakendesi olan WalMart 1 milyonu askın çalışanı ile 300 milyar dolarlık bir ciroya ulaşmıştır. WalMart’ın 10 yıllık hedeflerinde 5 milyon çalışan ile 1 trilyon dolarlık bir ciroya ulaşmayı hedeflemektedir. Dünya geneline baktığımızda ise tüm dünya perakende işinin % 70 ini ilk 25 perakende kontrol etmektedir.
Satış noktası aslında üç temel kültürün birleştiği bir noktadır. Tüketici, Marka ve Perakendeci kültürleri bu son noktada buluşmaktadır. POPAI’nin yapmış olduğu araştırmalar gösteriyor ki satınalma kararının % 75 i satınalma noktasında verilmektedir. Böylesine önemli ve hayati bir alana bakış açısının da tek düze olmaması doğaldır. İşte gelişmiş ülkelerde bu bakış açısı çoktan değişmiş ve bu alanlar Perakendeciler ve Markalar için stratejik ve hayati önem taşıyan noktalar haline gelmiştir. Sektörün gelişmesine paralel olarak ta sektörün altyapısı gelişmiş Üniversiteleri, fuarları, yarışmaları, kitapları, seminerleri, sempozyumları, basın yayın organlarıyla çok ciddi bir yapıya bürünmüştür. Bunlardan POPAI –Point of purchase advertising International- bundan 70 yıl önce kurulmuş ve bugün 19 ülke ofisi ile dünyadaki POP sektörüne hizmet vermektedir.
Bütün bu gelişmelere ülkemiz penceresinden baktığımızda ise sektörün durumu ne yazık ki pek iç acıcı görünmemektedir. Artık tüketim ve tüketici alışkanlık ve davranışlarında bölgesel faktörler minimize olmuştur. Tüketici davranışları da bir çok alanda olduğu gibi global özellikler göstermektedir. Ülkemizdeki tüketici profili de bugün ABD, İngiltere, Almanya, Fransa gibi ülkeler ile karşılaştırdığınızda yıllar önce gördüğümüz farklar artık yok gibidir. Diğer yandan POP sektöründe gelişmiş ülkeler ile aramamızdaki büyük uçurum sektörde yer alan marka ve perakendecilerin başarılarını önemli derecede etkilemektedir. POP sektörünün Türkiye’de çağdaşlaşma yolunda önemli adımların atılması zamanı gelmiş ve geçmektedir. Bu anlamda sektörde yer alan tüm kurum ve kuruluşlara önemli görevler düşmektedir. POP sektörünün ABD’deki bakış acısını anlatan “ Satış Noktasında Pazarlama” adlı sektörün referans kitabı POPAI Türkiye ofisi tarafından Fritolay, ICM ve Unileverin sponsorluğunda Türkçeye çevrilerek sektöre kazandırılmıştır. Bu önemli eserde Türkiye olarak POP sektörüne nasıl bakmamız gerektiğini çok açık ve net bir şekilde görmemiz mümkündür.
Türkiye olarak POP sektörünün dünyadaki yerine ulaşabilmemiz için ciddi çalışmalar ile altyapımızı oluşturmak zorundayız. Araştırma ve eğitim konularında ciddi eksikliklerimiz vardır. Bu eksikliklerin gerek perakende, gerek markalar ve gerekse de araştırma firmaları ile bir eşgüdüm içerisinde giderilmesi ve işbirliklerinin desteklenmesi gerekmektedir. Sektörümüzün yapılanması için çok umut verici oluşumlar başlamıştır. POPAI Türkiye ofisi açılmıştır, sektör dergileri yeni yeni oluşumlar ile yayınlara başlamaktadırlar. Fuar organizasyonları sektör fuarlarının gelişmesi için gayret göstermektedirler. Üniversitede sektör ile ilgili bölüm ve dersler açılmaktadır. Tüm bu çaba ve gayretlerin ayrı ayrı oluşumlar yerine iş birlikleri ile yürütülmesi sektörün gelişmesini ve altyapısının oluşmasını önemli derecede hızlandıracaktır. Ülkemiz POP sektörü de hak ettiği seviyeye ulaşabilecektir.
Gelişmiş ülkelerdeki POP sektörü de bu aşamalardan geçti ve uzun süreçler yaşadılar. Bizim aynı süreçleri çok kısa bir dönemde geçebilme şansımız vardır, yeter ki sektör ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların sektöre bakış açılarını biraz farklılaştırabilsinler.
POP sektörünün çağdaşlaşması ve altyapısının oluşma zamanı çoktan gelmiştir. Artık Türkiye kendi POP sektörünü tüm alt yapıları ile en kısa zamanda oluşturmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder