Açıkhava Reklamcılığında Mayo Sorunu

Açıkhava Reklamcılığında Mayo Sorunu

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte yeni ürünlerinin reklamını yapmak isteyen mayo firmaları, açık hava reklamları ve bilboardlar ile yapmak istedikleri reklam çalışmaları için belediyeden izin alma sorunu yaşadıklarını iddia ederek yaşadıkları reklam krizini dile getirmişlerdi.

Mayıs Ayı ortasında New York’ta C40 Büyük Kentler İklim Zirvesi’nin Yenilenebilir Enerji Sistemlerini Benimsemek konulu panelinde “Kısıtlamamız Yok” şeklinde açıklama yapan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da, İstanbul'da belediye tarafından kiralanan bilboardlarda mayo reklamlarına izin verilmemesi iddialarına cevap vererek kendilerine mayo reklamı başvurusu yapılmadığını söyledi. Kentsel Tasarım Müdürlüğü’nce "Ahlak kurallarına aykırı" bulunduğu gerekçesiyle mayo firmalarının başvurularının dikkate alınmadığı iddiası belediyeler ile mayo firmalarını karşı karşıya getirdi.

“Yasaklayıcı ve kısıtlayıcı bir karar bulunmamaktadır”

Saraçhane'deki belediye binasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Büyükşehir Belediyesi Basın Danışmanı Ahmet Faruk Yanardağ, mayo reklamlarının billboardlarda yer almasıyla ilgili herhangi bir yasağın bulunmadığını ifade ederken bugün de yönetmeliklere göre hareket edildiğini vurguladı. Firmaların reklam vermek için Büyükşehir Belediyesine bağlı Kentsel Tasarım Müdürlüğüne başvurularını yaparak reklam fotoğrafı örneklerini gönderdiklerini anlatan Yanardağ, Kentsel Tasarım Müdürlüğü bünyesindeki komisyon tarafından yönetmeliğe göre örnekler arasından karar verildiğini belirtti.

Yanardağ, billboard ve reklam panolarını kiralayan ajanslara mayo reklamı alınmaması konusunda bir talimat verilmediğini de dile getirerek, hangi reklamların alınıp hangilerinin alınmayacağına, billboard ve reklam panolarını kiralayan şirketlerin karar veremeyeceğini bildirdi. Büyükşehir Belediyesi Reklam ilan ve Tanıtım Yönetmeliğine göre ahlaka aykırı bulunan bazı reklamlar için komisyon tarafından başka örnekler istenebileceğini söyleyen Yanardağ, ''Tepki çekebilecek reklamlar olabilir. Bunun için firmalardan birden fazla örnek istiyoruz. Komisyon, aralarından seçimi yönetmeliğe göre yapar. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin, özellikle mayo reklamlarıyla ilgili yasaklayıcı ve kısıtlayıcı bir kararı bulunmamaktadır. Haberlerde bahsi geçen firmaların Büyükşehir Belediyesi’ne bu yıl içinde yapılmış bir müracaatları olmamıştır.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ilgili birimleri işlemlerde prosedüre uygun davranılmasını gözetmek zorundadır. İçeriği ne olursa olsun prosedüre riayet etmeyen (izinsiz kullanan) firmaların uyarılmasını, yasaklama olarak değerlendirmek insafla bağdaşmamaktadır. Geçen yıl Ay Yıldız firmasının bu yöndeki talebi Kentsel Tasarım Müdürlüğünce uygun mütalaa edilmiş ve 2006-2007 takvim yılı süresince geçerli olduğu kendilerine bildirilmiştir. Ayrıca Sunset Swimwear firmasının geçen yıl Mayıs ayında Bakırköy ve Bağdat Caddesinde Boyner'e ait bina cephesine konulmak üzere yaptığı müracaatı olumlu karşılanmıştır. Yine Sunset'in 2 Mayıs 2007'deki müracaatı da uygun kabul edilmiştir.''

“Reklam Yapmak Bizim En Doğal Hakkımız”

Konuyla ilgili Sunset Mayo, verdiği yazılı açıklamada 2007 yılı mayo görsellerini sergilemek üzere 02.05.2007 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürlüğü komisyonuna başvurduklarını dile getirerek ilgili komisyonun sunulan bazı mayo görsellerini Türk toplum genel ahlak yapısına uygun görmeyerek geri çevirmiştir şeklinde açıkladı. Bikini, mayokini gibi daha “açık” olarak adlandırılan görsellerin yerine daha kapalı mayo modellerinin tercih edildiğini belirten yetkililer 2000 kişiyi istihdam eden ve Avrupa ile Amerika’nın en önemli ülkelerine ihracat yapan bir firma olarak ürettikleri ürünleri sergilemek, bu ürünlerin reklam ve tanıtımını yapmaktan daha doğal bir hakları olmayacağını savundu.

Mayo olarak, tasarlanan ürünlerin tanıtılması için komisyon tarafından belirlenen kriterler baz alınarak minimum dekolte ve açıklık ile sergilenen fotoğraflarını şu an billboard ve duvarlara koymuş bulunduklarını belirttiler. Yapılan açıklamada Sunset, ayrıca asılan posterlerin ön plana çıkartmak istedikleri ürünlerin, en önemli ürünleri de olmadığı vurgusunu yaptı. Bu ürünlerin belediye tarafından belirlenen “Türk toplum genel ahlak yapısına uygun (!)” fotoğraflar olduğunu aktaran yetkililer; 17 Mayıs 2007 tarihli Akşam gazetesinde yer alan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Basın Müşaviri Ahmet Faruk Yanardağ’ın yapmış olduğu açıklamaya değinerek yalnızca SUNSET firmasının başvurusu olduğu ve olumlu yanıt verildiği bilgisinin yer aldığı aktarılırken, Sunset firması yetkilileri tarafından yapılan açıklamada, bu olumlu yanıtın kendilerine bildirilmemiş olduğunu ve 17 Mayıs sabahı bu durumu internetten öğrendikleri açıklaması yapıldı.

Sunset yetkilileri, kendilerinin alınan izni gazetelerden ve belediyenin web sitesindeki açıklamalardan öğrendiklerini belirtti. Halen Bakırköy İncirli Boyner ve Bağdat Caddesi Boyner binaları üzerinde açık hava reklamlarının yer aldığını açıklayan firma, ürünlerinin ve reklamlarının arkasında olduğunu ve posterlerini asmaya devam edeceklerini ekledi.Ayrıca Sunset Mayo, Büyükçekmece E-5 kara yolu üzerinde bir binanın iki yüzüne “One way vision-cam grafik” uygulaması ile mayokinili reklamlarına da onay aldıklarını açıkladı.

Yapılan açıklamada bu uygulamanın örnek teşkil etmesini ve sektörün önünü açması dileklerinde bulunan Sunset yetkilileri, tüm mayo firmalarının gerçekleştirdiği kampanyaları desteklediklerini, Batılı Türkiye için kavgasız ve polemiksiz reklam ortamlarının yaratılmasını istediklerini bildirdi.

Ayyıldız: “ Son derece rahatsızız.”

Öte yandan Ayyıldız Firması tarafından yapılan yazılı açıklamada bu yıl firmalarının bilboard çalışmaları için herhangi bir bütçe ayırmadığı ve bu nedenle kendilerinin herhangi bir talepte bulunmadığı bildirildi. Ayrıca daha önce de outdoor çalışmalarında herhangi bir sorun yaşamadıkları açıklaması yapılarak konu ile ilgili basına verdikleri demeçlerle bazı firmaların stratejik hatalarından dolayı yaşadıkları problemler doğrultusunda Ayyıldız isminin geçmesinden de son derece rahatsız oldukları belirtildi.

Nelson: “Her hangi bir yorum yok.”

Konuyla ilgili Nelson Firması yetkilileri basına herhangi bir açıklama yapmaktan kaçınırken, Zeki Triko tarafından verilen yazılı açıklamada Zeki Başeskioğlu’nun görüşlerine yer verildi:

Zeki Triko firmasının sahibi ZEKİ BAŞESKİOĞLU:

“Türk basınında bu konu yer almaya başladığında biz Zeki Triko olarak taraf değildik. Ancak bu sektörün en büyük ve lider markası olduğumuz için bizden de görüş alındı ve biz tüm beyanatlarımızda yaşadığımız olayları dile getirerek kullandığımız görselleri müstehcen ve açık bulduklarını, Zeki Triko olarak tüm dünyada tanınan bilinen ve her türlü görseli ile yer alan bir firma olduğumuzu, Lübnan gibi bir İslam ülkesinde dahi bu görsellerimiz ile Açıkhavada yer alabildiğimizi ancak İstanbul’da bu görselleri kullanamadığımızı, farklı bakış açısından ve zihniyetten kaynaklanan ve bu tür yasaklamaları doğru bulmadığımız için son üç yıldır başvuruda bulunmadığımızı ısrarla belirttik.

Biz Zeki Triko olarak, 1988 yılında İzmir Kız Lisesi’nin karşısındaki panomuzun indirilmesi ile açık hava reklamlarında engellenmeye başladık. Yine 1997 yılında İstanbul’da billboardlarda yer alamadık. Ve o dönemde “Güneşi Özledik” kampanyamız ile dergi ve gazetelerde tepkimizi göstermeye çalıştık. Bu dönemden itibaren hiçbir açıkhava reklamımız yeralamadı.

En son 2003 yılında İstanbul Havaalanı’ndaki görselimiz indirildi. Bu konuda açtığımız dava halen devam ediyor. Zaten 2003 yılından beri yıldığımız için bu konuda herhangi bir başvuruda da bulunmuyoruz. Bu sene, mayo görsellerimiz ile outdoor mecralarında yer alamadığımız için tepki olarak sebzelerden yararlandığımız bir kampanya hazırlığı içindeydik. Ancak İstanbul Belediye Başkanı Sn. Kadir Topbaş’ın yaptığı açıklamada “böyle bir uygulama yoktur” beyanı nedeniyle şimdilik bu kampanyayı askıya aldık ve Nisan ayı sonundan beri dergilerde yeralan kampanya görsellerimiz ile outdoor mecralarında yer almak için medya planlama şirketimize yetki verdik. Gelişmelere göre planlarımızı şekillendireceğiz.” dedi.

Kom, merkez binasına reklamını astı

Kom Mayo’dan yapılan yazılı açıklamada ise 2005-2006 sezonunda, mayo görsellerinin billboardlarda ve afişlerde yer alması için yaptıkları başvuru evraklarının, Büyükşehir Belediyesi Kentsel ve Tasarım Müdürlüğü’nden, kabul görmeyip geri çevrildiği dile getirildi. Gösterilen gerekçenin görüntülerin uygunsuzluğu olmasına bağlı olarak onayının imkansız olduğu nedeniyle, resmi başvurunun sözlü olarak reddedilmiş olduğu dile getirildi.

Böylece yapılan başvuru ve reddinin yazılı olarak kayıtlarda yer almaması sağlanmış oldu denildi.

Diğer yıllarda da ret cevabı alındığından 2007 yılında tekrar buna benzer bir başvuru yapılmadığı belirtilen açıklamada, Kom, bu sezon basında çıkan olumsuz haberler doğrultusunda kendilerinin belediye tarafından telefon ile aranıp, 'Bir başvurunuz bulunmuyor, gelin başvurun ve ilanlarınızı asın.' şeklinde davet edildiklerini bildirdi. 15 Haziran 2007 tarihinde yapılan basın açıklamasıyla Kom ‘da Yenibosna’daki genel merkez binalarının cephesine reklamlarını astı.